DİN VE TOPLUM ÇIKMIŞ FİNAL BÜTÜNLEME SORULARI
1) Aşağıdaki formülasyonlardan hangisi Ziya Gökalp’e aittir?
a)
Türk-İslam Sentezi
b)
Üç Tarz-ı Siyaset
c) Türkleşmek, İslamlaşmak, Muasırlaşmak ***
d)
İhya, Tecdit, Islah
e)
İslam’ı asrın idrakine söyletmek
2) “Seyyit” toplumsal itibarını nereden almaktadır?
a) Kutsal bir soydan (Bazılarında Peygamber
soyundan şeklinde sorulmuş) ***
b)
Dinî bütün kişiliğinden
c)
Ekonomik varlığından
d)
Siyasi kişiliğinden
e)
Hepsi
3) “Molla”nın toplumsal statüsünün kaynağı nedir?
a)
Yüce bir soya bağlılık
b)
Manevi yetkinlik
c)
Sosyo-ekonomik farklılık
d) Geleneksel dinî eğitim kurumlarında
yetişmişlik ***
e)
Hepsi
4) Aşağıdaki ifadelerden hangisinde postmodern
söylemlerle uyum söz konusudur?
a)
Hakikat tektir.
b) Hakikatler çoğul ve izafidir. ***
c)
Gerçeği korumanın yolu başka hakikat iddialarını
reddetmekten geçer.
d)
Akılcı söylemler dışındaki hakikat arayışlarının
hiçbir iddiası makul değildir.
e)
Her bir hakikat iddiası bize gerçeğin nihai
noktasını gösterme imkânına sahiptir.
5) Aşağıdakilerden hangisi Batı’nın
İslam’a ilişkin olarak ortaya koyduğu tarihsel etkinlikler arasında yer almaz?
a)
Haçlı Seferleri
b)
Oryantalizm
c)
Sömürgeleştirme
d) İslam dünyasının felsefeyle karşılaşması ***
e)
Küreselleşme
NOT: Soru da Batı’nın İslam la
ilişkisi olmayan etkinliğini soruyor. d) şıkkı batının İslam la ilgili bir etkinliği değil.
İslam da her kültür gibi felsefeyle kendi çabasıyla kendi için uğraşıyor. Küreselleşme, bütün inançların
ve kültürlerin kaynaşmasından kaynaklanır bunun içinde batı kültürü ile İslam
da var.
6) Aşağıdakilerden hangisi cumhuriyet
modernleşmesinde sadakat ölçülerini zorlayan bir çıkış söz konusu değildir
diyen kişi kimdir?
a) Necip Fazıl
b) İsmet İnönü ***
c)
Süleyman Erbakan
d) Edip
NOT:
İsmet İnönü laiklik
söz konusu olduğunda dindarlar arasında genellikle sert ve otoriter uygulamalarıyla
hatırlanmaktadır. O uzlaşmasız laik bir devlet adamıdır. Buna karşılık Atatürk
ün söylem ve uygulamaları Cumhuriyete geçiş koşullarında birer zorunluluk
olarak değerlendirilmiştir. İmam Hatip Okullarına ilişkin rota değişikliğinden
dolayı CHP muhalefet tarafından suçlanırken, İnönü buna mecburduk çünkü havuz
taşmak üzereydi diyecektir. Buda tabi ki dindarlar tarafından kullanıma oldukça
elverişli bir söylem olarak okunmuştur. Toplumdaki tepki devletin İmam Hatip
okullarını dini kontrol etmek için kurduğu, niyetinin de kendi zihniyetine
uygun din adamları yetiştirmek olduğu yönündeki yaygın düşünceden
kaynaklanmaktaydı.
7) Dinin modernleşme süreciyle
birlikte ulaştığı zeminden hareketle Batı'nın hâkim bilimsel anlayışla ortaya
koyduğu din algısı birlikte düşünüldüğünde aşağıdaki seçeneklerden hangisinde,
yanlış bir modern din algısı söz konusudur?
a) Din kesinlikle
var olmaya devam eder.
b) Dine müdahale edilebilir.
c)
Din dönüştürülebilir.
d) Din kontrol edilebilir.
e) Din sonlanabilir. (2016 Vize) ***
8) Pozitivist geleneğe bir karşı çıkış
olarak düşünüldüğünde din sosyolojisi dini hangi boyutuyla ele almaz?
a) Din kolektif bir olgudur.
b) Din inanç ve
bilgiden ziyade sembol ve ritüellerle ilgilidir.
c)
Din sembolik bir olgudur.
d) Din insanın anlam
inancına cevap verir.
e) Dinin kökenleri akılcı ve bilimci
varsayımlarla açıklanır ***
9) Aşağıdaki seçeneklerden hangisi
bireysel dini tecrübenin bir dindarlık şekli olarak ortaya çıktığı durum olarak düşünülemez?
a) Mutlak bağımlılık bilinci
b) Kutsal
gerçekliğin bilincine varmaktan kaynaklanan
huşu
c) Kendini kutsallaştırarak kendi varlığının
bilincine ulaşma ***
d) Kutsal
gerçekliğin karşısında saygıyla eğilme
e)
İnsanı tepeden tırnağa dönüştüren bir gücün
varlığını yaşama
10) Dinin verili toplumsal yapı
içindeki yerini, toplumsal faaliyetler alanına dahil oluşunu , kurumsallaşma
pratiklerini ve toplumsallaşma süreçlerini takip etmek hangi disiplinin
amacıdır ?
a)
Dinin Felsefesi
b) Dinler Tarihi
c)
Din Psikolojisi
d) Ahlak Felsefesi
e) Din Sosyolojisi ***
11) Hukuk sisteminin doğrudan dini atıflarla ilerlediği
yapılara /yönetimlere ne ad verilir?
a)
Demokratik yapı
b) Oligarşik yapı
c)
Müşrutiyet sistemi
d) Teokratif yapı ****
e)
Parlamenter yönetim
12) Dini tecrübenin ilişkili olduğu
fenomenler söz konusu edildiğinde aşağıdaki seçeneklerden hangisi bu tecrübe
boyutunun dışında kalmaz?
a)
Varoluşun temelini arama çabası
b) İnsanın yaşamını
kutsallaştıran güç
c) İnsanın yokluğa ulaşma arzusu ***
d) Varoluşun amacını
arama gayesi
e)
İnsanın gerçek benliğini bulması
13) Aşağıdakilerden hangisi yaygın grup sayılmaz?
a)
Aile
b) Cemaat ***
c)
Kabile
d) Klan
e)
Boy
14) Modern Türkiye'de gündelik hayatın
akışına fiili müdahalenin ve hayatı yeniden temellendirmenin esas amacı
aşağıdakilerden hangisidir?
a)
Eğitimi din temeline inşa etme çabası,
b) Geleneksel
kodlarla yaşama çabası
c)
İslami değerlerle bütünleşme arzusu
d) Batılılaşmanın ideolojik arzu ve
niyetlerini gerçekleştirme ***
e)
Ekonomiyi dinsel değerlere dayandırma arzusu
15) Bir işçi, iş adamı olursa; bir
toprak sahibi de bir devrim sonucunda her şeyini yitirirse bu durumda hangi
hareketlilikten söz edilebilir?
a) Dikey hareketlilik ***
b) Yatay Hareketlilik
c) Yarı yatay hareketlilik
d) Açık hareketlilik
16) Samuel Huntington’un temel tezi aşağıdakilerden hangisidir?
a)
Medeniyetler arası
diyalog
b) Medeniyetler arası çatışma ***
c)
Medeniyetlerin entegrasyonu
d) Medeniyetlerin otoritesizleşmesi
e)
Medeniyetler arası
evrim
17) Sosyal Gerçeklik” ne demektir?
a) Sahici sosyal yaşam dünyası ***
b) Geleneksel paradigmalar
c) Siyasi çatışmalar
d) Kültürel farklılıklar
e) Modern paradigmalar
18) Din ve devlet işlerinin formüle
edilmesinde başvurulacak temel kavramlar hangisi değildir?
a) Süreklilik
b) Etkileşim
***
c)
Değişim
d) Kargaşa
19) Din ve devlet işlerinin formüle edilmesinde
başvurulacak temel kavramlar hangisidir?
a)
Süreklilik Etkileşim
b) Süreklilik
etkileşim değişim kargaşa
c) Süreklilik değişim kargaşa ***
d) Kargaşa
20) Osmanlı Modernleşmesi ile din ilişkisi ile ilgili ne söylenebilir?
a)
Modernleşme dini kavramlara bırakılmıştır.
b) Din için
modernleşme gerekli görülmüştür.
c) Resmi din kurumları modernleşme çabalarına
ihtiyatla yaklaşmıştır. ***
d) Din ve modern
girişimler arasında herhangi bir gerilim ortaya çıkmamıştır.
21) Sosyal Rol'ün tanımı aşağıdakilerden hangisidir?
a) Başkalarının bizim yaptıklarımız
hakkındaki düşüncelerini yansıtır.
b) Başkalarının
bizim ne olduğumuz hakkındaki düşünceleri. (Sosyal statü)
22) Özellikle 1980 sonrası din
politikasını biçimlendiren anayasa gizil bir tema olarak yerini alan
aşağıdakilerden hangisidir?
a)
Ilımlı İslam
b) Türk İslam Sentezi ***
c)
Muhafazakarlık
d)
Laiklik
e)
Yeşil Kuşak
23) Türk modernleşmesinde dini
yönelimlerini yansıtan en özgün pratik aşağıdakilerden hangisidir?
a) Diyanet İşleri Başkanlığı ***
b) Camilerde
ezanların okunması
24) E. Durkheim, Din, kutsal şeylerle
ilgili inanç ve amellerden mürekkep birleşik/bütüncül bir sistem olup
dokunulmaz ve yasak kabul edilen şeylerle ilgili öyle bir inanç ve ameller
bütünüdür ki müntesiplerini bir tek manevi/ahlaki cemaat halinde, Kilise diye
adlandırılan bir cemaatte birleştirir.’’ Derken dinin özellikle hangi unsuruna
vurgu yapmaktadır?
(2016 Vize)
Dinin sistematiğine ve birleştiriciliğine ***
25) Türk modernleşmesi söz konusu edildiğinde
aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
a)
Türkiye modernleşmeye gönüllü olarak katılmıştır.
b)
Modernleşmede batılılaşma esas belirleyicidir.
c)
Din yeni bir ulus yaratmak için seferber edilmiştir.
d) Türk Modernleşmede yerlilik belirleyici
bir unsur olmuştur. ***
e)
Devletin müdahaleci yönü etkili olmuştu.
26) Modern Türk Devletinde din reformuyla toplumun
yeniden yapılandırılması amaçlanmış, dinden bu koşullarda yeni
roller üstlenmesi beklenmiştir. Reform düşüncesinin yol verdiği yenilikler,
Ziya Gökalp’in İslam’ın çağdaşlaştırılması ve ulusallaştırılması kavramını
aşağıdakilerden hangisiyle açıklamaktadır?
a)
Devlet İslami
b)
Halk İslami
c)
Medrese İslami
d) Türk İslam’ı ***
27) Aşağıdakilerden hangisi gündelik hayat kavramını
karşılamak üzere kullanılan bir disiplin alanıdır?
Etnometodoloji
***
28) Askeri, muhtıra ve uyarılar sonucu yapılan
hareketlerden değildir? 30 Ağustos 2012 ***
29) Hiemmelfarb’ın tanımına göre bir kişinin mensubu
olduğu dine ait ilgiler, inançlar yada faaliyetlerle meşgul olma düzeyi ……..?
Dindarlık ***
30) Cumhuriyet dönemi ile ilgili hangisi doğrudur?
Cumhuriyet
döneminde medeniyet araçsallıktan amaçsallığa dönmüştür. ***
31) İslami hareketlerle ilgili karşılaştırmalardan
hangisi yanlıştır? Türkiye-Hasan Hanefi ***
32) Aşağıdakilerden hangisi batının İslama ilişkin
olarak ortaya koyduğu tarihsel etkinlikler arasında yer almaz?
a)
Haçlı seferleri
b)
Oryantalizm
c) Aile ***
d)
sömürgeleştirme
e)
Küreselleşme
33) Aşağıdakilerden hangisi küreselleşme tartışmalarının
parçası değildir?
a)
Sanayi sonrası toplum
b) Kölelik (ya da Sekülerleşme) ***
c)
Büyük Ortadoğu projesi
d)
Medeniyetler çatışması
e)
yeni dünya düzeni
34) Aşağıdakilerden hangisi dedenin toplumsal ve dini
rollerini açıklamaktan uzaktır?
a) Dede toplumun
manevi önderidir.
b) Dede Alevi toplumunun siyasi
temsilcisidir. ***
c)
Dedenin cemaatten aldığı hakkullah, onu kendi toplumuna
sorumlu kılmaktadır.
d)
Dede bütün karizmasını yaşından ve olgunluğundan almaktadır.
e)
Dedenin geleneksel rolleriyle
hesaplaşma arzusunu yansıtan bir dizi eleştiri geleneğin yıpranmasına yol açmıştır.
(TARTIŞMALI SORU- Bölüm sonu dosyasında ve final sınavında çıkmış, sistemin doğru
cevap olarak “B Şıkkı”nı kabul ettiğini belirtmiş üst sınıf
arkadaşlarımız. Tekrar aynı soru çıkarsa lütfen kitapçık ve soru numarasını bir
yere not edip çözüme itiraz edelim arkadaşlar…)
35) Aşağıdaki sosyologlardan hangisi
karizma kavramıyla özellikle ilgilenmiştir? Max Weber ***
36) İhya kavramını bugün bilinen
anlamıyla aşağıdaki isimlerden ilk kez kim kullanmıştır? İmam Gazali ***
37) Türkiye’de dini hayat söz konusu
olduğunda aşağıdakilerden hangisi çok partili siyasal yaşam sürecinin temel
ayırıcı nitelikleri arasında yer almaz?
Çok partili siyasal yaşam sürecinde din devlet
kontrolü ve himayesinde varlığını sürdürmeye devam ettirmiştir. ***
2015 BÜTÜNLEME SORULARI
1) Aşağıdakilerden hangisi
Darvinciliğin ortaya koyduğu din yaklaşımıdır? Din akıl dışı bir
olgudur ***
2) Aşağıdaki din anlayışlarından
hangisi, modern bağlamda ortaya konan bir din tanımlamasına dâhil edilemez?
Din hem bu dünya hem de öteki dünya/ölüm sonrası için
Tanrı’yı otorite kabul etmelidir **
3) Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri
için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? Bölgenin
siyasal tercihini belirleyen tek otoritedir.
***
4) Dinsel itibar söz konusu olduğunda aşağıdakilerden
hangisi ifade edilemez? Dinsel itibara sahip kişiler
hayata aktif olarak katılamazlar ***
5) Aşağıdakilerden hangisi siyaset ile ilgili söylenemez?
a) Yönetim aygıtları
siyaset alanının bileşenidir.
b) Formel baskı
grupları siyasetin kapsam alanındadır.
c) Siyasetin ilgi
alanı devlettir.
d)
Sosyoloji
siyasetle hiçbir şekilde bağ kurmaz. ***
e) Hükümet dışı
örgütler siyasetin kapsama alanındadır.
6) İslami gelenekte yenilenme etkinliği hangi
kavramlarla ifade edilir. Kim geliştirmiştir?
A) İçtihat-Muslih
b)
Tecdid-Müceddid ***
c)
Reform-Reformist
d)
Form-Formatör
e)
İhya-Müceddid
7) Aşağıdakilerden hangisi Aleviliğin kökten değişimi
sayılacak reformlarından değildir? Sözlü kültürün
muhafaza edilememesi ***
8) Toplum bilimlerinin nihai amacı nedir? Toplumun refahını sağlamak
***
9) Aşağıdaki seçeneklerden hangisi ilahiyat alanında
ortaya konan din sosyolojisi çalışmalarındaki temel sorunlardan değildir?
a)
İntihal (aktarımcılık)
b) Sahicilik sorunu
c)
Derinlikli
analiz ***
d) Taklit
e) Kopyacılık
10) Cemaat, ümmet, millet kavramları Müslüman
toplumların fiili durumlarını anlama konusunda başat kavramlardandır. Bu
kavramlar iç bileşenleriyle düşünüldüğünde bizi Müslüman toplumların hangi
özelliğine götürmez?
a) Tasavvur
dünyalarının sınırlarına
b) Geçmiş ve gelecek
arasında nasıl denge kurduklarına
c)
Sahip
oldukları seküler atıf zincirine ***
d) Müminlerin
hayatlarını sürdürdükleri kriterlere/sabitelere
e) Müminlerin ait
oldukları referans dünyasına
11) Aşağıdakilerden hangisi 18.yy sonundan itibaren
demokrasi ve sanayi devrimlerinin ürünü olarak felsefe ve edebiyata da etki
eden güçlü toplumsal temalar arasında sayılmaz?
a) İşçilerin çalışma koşulları
b) Hızlı nüfus artışı
c) Kentleşme
d)
Okuma
yazma oranında hızlı artış ***
e)
Toplumsal sınıflar arasındaki uçurumun derinleşmesi
12) Din din midir? Yoksa başka bir şey midir? diyen kişi
aşağıdakilerden hangisidir?
a) Elizabeth Özdalgacı ***
b) Ali Yaşar Sarıbey
c) Carol Deloney
d) Charles Glock
e) Şerif Mardin
(Artık Elizabeth Özdalga’nın din
din midir yoksa başka bir şey midir? şeklinde formüle ettiği problemi daha
özgül bir anlam kazanmaktadır.)
13) Mevcut Cumhuriyet rejiminin güvenlik kaygılarına
karşı işlevsel olarak dinin devreye sokulabilmesi için aşağıdakilerden
hangisinin üretildiği söylenemez?
a) Türk islam Sentezi
b)
Türk İslamı
c) Ilımlı İslam
d) İslam Türk Sentezi
e)
Laik
İslam ***
14) Aşağıdakilerden hangisi Aleviliğin devlete yönelik
taleplerinden sayılamaz?
a) Alevi köylerine
cami yapılmaması
b) Camilere Sünni
imam verilmemesi
c)
Alevilerin
Sünnilere egemen olmak istemeleri ***
15) Arap baharı aşağıdaki ülkelerden hangisinde etkili olmuştur?
a) Tunus-Mısır ***
b) Fas- Türkiye
c) Kafkasya-Afrika
d) Güney
e) Latin Amerika
Arap Baharı başlığı altında
Tunus’tan Mısır’a kadar uzanan sahil hattında başlangıçta yerleşik kültürlerin
kodlarını harekete geçiren ancak kısa sürede gerçekleştirilmeye çalışılanın
arzu edilenin aksine tipik bir ehlileştirme olduğunun ortaya çıkmasıyla birlikte,
Huntington’un tez ve iddialarının bir kere daha düşünülmesi konusunda ciddi
fırsatlar ortaya çıkmıştır.
16) Aşağıdaki fenomenlerden hangisi toplumsal değişmenin
hızını, müdahale etme hızını yavaşlatarak onun etkisini kıran engelleme gücüne
doğrudan sahiptir?
a) Din ***
b) Nüfus
c) Coğrafya
d) Göç
e) Cinsiye
17) Dindarlığın hayat içindeki tezahürleri sosyolojik
olarak izah edildiğinde aşağıdakilerden hangisi bu silsileye dahil edilemez?
a) Devlet İslamı
b)
Halk İslamı
c)
Aristokrat
İslamı ***
d) Medrese İslamı
e) Tekke İslamı
Dindarlığın
gündelik hayat içindeki tezahürleri başta devlet İslamı olmak üzere, halk
İslamı, medrese İslamı ve tekke İslamı gibi sosyolojik düzeyde farklı referans
silsilelerine sahiptir.
18) Aşağıdakilerden hangisi İslami Modernizmin
isimlerinden değildir?
a)
Cabiri
b)
Fazlurrahman
c)
Muhammed Arkoun
d) Kindi ***
e)
Hasan Hanefi
19) Modern Cumhuriyetin kurucu seçkinlerinin dine
yönelik tutumu nasıldır?
a) Laiklik: Din ile devletin iş birliği
yapması ***
b) Sekülarizm: Dinin
toplumu yönlendirmesi
c) Laiklik: Dinin
Siyaseti belirlemesi
d) Sekülarizm: Dinin
siyaseti hayat içindeki görünürlülüğünün azaltılması
e) Sekülarizm: Dinin
gündelik hayata müdahale etmesi
